Brood bakken voor een kruistocht

Kinderboeken Bakken (3)

Lezen en bakken zijn fijne bezigheden als je binnen moet blijven. Dit is deel 3 in de serie Kinderboeken Bakken. In ieder deel bakken we een recept uit een bekend kinderboek. Deze keer Kruistocht in Spijkerbroek (1973) van Thea Beckman. Het boek is ook verfilmd. De trailer kijk je hier.

De vijftienjarige Dolf komt via een tijdmachine terecht in de Middeleeuwen. De bedoeling is dat hij een beetje sfeer kan proeven en daarna weer wordt teruggeflitst naar het heden. Maar natuurlijk gaat dat mis… Hij komt terecht in een kinderkruistocht: 8000 kinderen die vanuit Duitsland op weg zijn naar Jeruzalem om de stad te bevrijden van de ongelovige Arabieren. Er zit niets anders op dan met hen mee te gaan. Hoe komt hij ooit nog terug naar huis? Ondertussen moeten hij en de kinderen eerst zien te overleven en dat kost al moeite genoeg.

Hij helpt de kinderen tijdens de barre, avontuurlijke tocht door de bergen, durft op te treden tegen de (valse) leiders van de kruistocht en organiseert eten voor de kinderen door zelf brood te gaan bakken.

Het kostte hem moeite om de straat van de bakkers terug te vinden in de stille, donkere stad. Eindelijk stond hij, toch nog onverwachts, voor de bakkerij van Gardulf. Er viel licht door de luiken. Opgelucht klopte hij aan. ‘Zo ben je daar. Je hebt er je tijd voor genomen,’ gromde de bakker, die zelf de deur opende.

‘Het spijt me. Er waren een paar moeilijkheden in het kamp,’ zei Dolf, die vergat zich als een jonge edelman voor te doen.

‘Wat is er met je kleding gebeurd?’

‘Ik viel in het water.’

Hoofdschuddend ging Gardulf hem voor naar de bakkerij en tot zijn grote vreugde zag hij daaar Frank, druk bezig deeg te kneden. Ook de knechten waren uit hun bed gehaald en werkten ijverig. ‘Ik ben maar gebleven om een handje te helpen,’ zei Frank eenvoudig. Dolf had hem wel kunnen omhelzen. Snel trok hij zijn vochtige trui uit, die de bakker tedrogen hing, en stortte zich op het werk.

Deeg kneden is zwaar werk. Gardulf met zijn gespierde armen deed en een uut meer dan de twee jongens samen, maar hij mopperde nauwelijks. Hij zag wel dat zij dit niet gewend waren en ook eigenlijk te moe waren om op hun benen te staan.

In de loop van de nacht kwamen de warmen broden plank na plank, goudbruin uit de oven. De knechten stapelden ze voor de deur op, want de bakkerij was te klein om ze te kunnen bergen. Dolf zag de stapel groeien, terwijl er maar een gedachte door zijn hoofd maalde: De kinderen moeten eten. Ik wil niet dat ze ziek worden, daarom moeten ze eten.

Ingrediënten

De basisingrediënten voor brood zijn meel/bloem, lauwwarm water, gist en zout. Je kan niet zomaar iedere meelsoort gebruiken. Van bloem maak je licht en luchtig brood en van meel, stevig volkoren brood. Je kan ook half meel, half bloem doen. De meeste andere meelsoorten zoals boekweitmeel, amandelmeel of kokosmeel bevatten geen gluten en zijn dus niet zomaar geschikt voor dit recept.

Dit is een basisrecept voor één brood zoals Dolf het bakte. Hiermee kun je lekker gaan experimenteren. Voeg rozijnen en krenten toe voor een zoet brood, of kaas en uien voor een lekkerder brood. Je kunt natuurlijk ook experimenteren met glutenvrije meelsoorten.

  • 500 gram (spelt)bloem
  • 10 gram zout
  • 7 gram droge gist (zakje)
  • 320 ml lauwwarm water

Benodigdheden

  • Beslagkom
  • (olijf)olie
  • theedoek / vershoudfolie
  • bakplaat
  • bakpapier
  • (keukenmachine)

Weeg de ingrediënten nauwkeurig af en meng ze in een kom even snel door elkaar met een lepel. 

Kneed er een soepel deeg van. Je kunt het met een keukenmachine kneden, maar wij kneden net als Dolf met de hand. Kneed het deeg zeker vijftien minuten. Nu weet je waarom Gardulf twee keer zoveel broden kon kneden als Dolf en Frank.


Je deeg is klaar als het elastisch en licht plakkerig aanvoelt. Het moet zo soepel zijn dat je het als een kauwgombal uit elkaar kunt trekken. Scheurt het meteen? Kneed het dan nog even door, het deeg is nog niet goed genoeg gekneed. 

Leg het deeg in een met olie ingevette kom en draai het even om (zodat alle zijdes bedekt zijn met de olie). Laat het ongeveer een uurtje rijzen op een warme plek onder een stukje vershoudfolie of een vochtige theedoek.  Het deeg is klaar als het in volume verdubbeld is. Als je er in prikt met je vinger, moet het gat zichtbaar blijven.

Druk de lucht er voorzichtig uit met je vingertoppen.  Druk het uit tot een cirkel. Vorm nu een mooie bol van het deeg. In de Middeleeuwen hadden ze nog geen bakblik voor een rechthoekig brood. Je maakt een bol door de buitenste zijdes naar binnen te halen. Draai de bol om en laat deze een kwartiertje rusten onder de theedoek of het vershoudfolie. 

Leg de bol op een bakplaat bekleed met bakpapier. Laat het deeg nogmaals een klein uurtje rijzen op een warme plek. Dek het deeg wederom af met een vochtige theedoek of een stukje vershoudfolie. Verwarm in de tussentijd de oven voor op 200 graden.

Bak het brood in ongeveer 35 minuten goudbruin. Je brood is klaar wanneer het hol klinkt als je op de onderkant klopt. Laat het brood afkoelen op een taartrooster.  

Tip

De kinderen op kruistocht waren uitgehongerd en aten de broden natuurlijk direct op. Is jouw brood een beetje oud geworden is kan je weer krokant maken door het een minuut of 10 te verwarmen in de oven op 180 graden. En als het echt niet meer te redden is, maak je er wentelteefjes van.